در گفت‌وگو با دکتر حبیبی، عضو هیئت علمی دانشگاه:

پودر عصاره مخمر از ضایعات کشاورزی در دانشگاه رازی تولید شد

دانشگاه رازی کرمانشاه در طرح ابداعی هدفی را دنبال می‌کند تا عصاره خیسانده ذرت که همان پسماند واحدهای استخراج نشاسته از ذرت است را با استفاده از فرآیند میکروبیولوژی صنعتی به محصول دارای ارزش افزوده همچون عصاره مخمر تبدیل کند.

به گزارش رازی پرس، استفاده از وسایل بازیافتی در کارهای کشاورزی، علمی و عمرانی دانشگاه هم از لحاظ هزینه به صرفه است و هم مانع بکارگیری مصالحی است که به محیط زیست آسیب می زند که از سوی دیگر موجب فرهنگ سازی می شود.

استفاده از ضایعات فلزی و کشاورزی‌ و پسماندهای بازیافتی در ساخت گلخانه، کارگاه فرآوری یولاف، ادوات کشاورزی، بوفه دانشجویی و دیگر موارد در دانشگاه رازی کرمانشاه موجب شده تا این اقدام در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی علاوه بر صرفه‌جویی در زمان و هزینه، مانع آسیب بیشتر به محیط زیست شود.

در مرکز مدیریت سبز دانشگاه رازی فرآیندی درنظر گرفته شده تا بتوان با استفاده از مصالح بازیافتی نیازهای دانشگاه در امور مختلف را برطرف کرد.

ساخت بوفه دانشجویی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، ساخت کارگاه فرآوری یولاف در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی و احداث گلخانه با استفاده از مصالح بازیافتی توسط شهرداری دانشگاه در پردیس تاق بستان از موارد ساخته شده طی ۲ سال گذشته در دانشگاه رازی کرمانشاه است.

از میان فعالیت‌های مختلف انجمن علمی مهندسی شیمی دانشکده نفت و پتروشیمی دانشگاه رازی می‌توان به طرح تولید عصاره مخمر از ضایعات کشاورزی اشاره داشت که توسط دکتر «علیرضا حبیبی» به انجام رسیده است.

از همین‌ رو  مبتکر طرح تولید پودر عصاره مخمر از ضایعات کشاورزی و عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه اظهار داشت: هدف این است تا عصاره خیسانده ذرت که همان پسماند واحدهای استخراج نشاسته از ذرت است را با استفاده از فرایند میکروبیولوژی صنعتی به محصول دارای ارزش افزوده همچون عصاره مخمر تبدیل کنیم.

دکتر حبیبی ادامه داد: عصاره خیسانده ذرت، پسماند واحدهای استخراج نشاسته از ذرت در صنایع غذایی است که از اسیدهای آمینه، کربوهیدرات ها، و مواد معدنی غنی است و عموما برای افزایش مواد مغذی به خوراک دام و طیور استفاده می شود.

وی افزود: وجود مواد مغذی در عصاره خیسانده ذرت باعث شده است که به عنوان یک ماده اولیه مناسب برای کشت انواع سلول ها در میکروبیولوژی صنعتی کاربرد داشته باشد. در این طرح، از این ماده به عنوان ماده غذایی برای کشت مخمر «ساکارومایسس سرویزیه» استفاه می شود تا پس از تکمیل کشت این مخمر در فرمانتور، عصاره مخمر که حاوی نوکلوتیدها و پروتیین های محلول در آب است را تولید کنیم.

این دانشیار مهندسی شیمی با بیان اینکه عصاره مخمر کاربردهای متفاوتی دارد، افزود: این عصاره به عنوان مکمل غذایی و تامین کننده ریزمغذی های مورد نیاز انسان و حتی طعم دهنده در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد. ولی هدف اصلی این طرح، تولید آن برای کشت سلولی بوده است چرا که به عنوان منبع نیتروژن سهم مهمی در فرمولاسیون محیط کشت های آزمایشگاه های بالینی دارد و باتوجه به تحریم ها، این ماده دارای افزایش قیمت زیادی بوده است.

به گفته دکتر حبیبی، این ماده تولید داخلی چندانی ندارد و عمدتا از چین و یا آلمان برای کشت سلولی آزمایشگاهی وارد می شود.

 وی افزود: تاکنون به دلیل مشکلات شیوع ویروس کرونا، برای بازار آن اقدامی نشده است، اما امیدوار هستیم که با برطرف شدن مشکلات پایین دستی این طرح که مرتبط با مراحل پس از کشت سلول مخمر در فرمانتور و در نتیجه تبدیل آن به محصول پودری نهایی است، مشکلات تولید آن را برای ارایه به بازار برطرف کنیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه رازی یادآور شد: پس از کشت در فرمانتور لازم است عملیات واپاشی سلولی برای رهاسازی نوکلوتیدها و پروتیین های محلول در سلول های مخمر صورت گیرد.

به گفته وی، برای انجام این کار، پس از اتمام کشت در فرمانتور، دما تا ۷۰ درجه سانتیگراد بالا برده می شود تا آنزیم های هیدرولیز کننده خود مخمر، عملیات هضم دیواره سلولی را انجام دهند که به این فرآیند اصطلاحا اوتولیز گفته می شود. با آزادسازی نوکلوتیدها و پروتیین های محلول داخل سلولی، امکان جداسازی و تبدیل آن به محصول نهایی فراهم می شود./ایرنا