روابط عمومی دا نشگاه رازی:

میزگرد «چشم‌انداز بورس؛ فرصت‌ها و چالش‌ها» در دانشگاه رازی برگزار شد

میزگرد «چشم‌انداز بورس؛ فرصت‌ها و چالش‌ها» با حضور اساتید دانشگاه و کارشناسان بازار سرمایه، ۱۶ بهمن ماه ۱۳۹۹ در مرکز اسناد توسعه استان و کرمانشاه‌شناسی دانشگاه برگزار شد. این میز گرد با حضور مجید قیطولی مدیر روابط عمومی دانشگاه رازی، دکتر محمد بهمن سرپرست تالار بورس استان کرمانشاه؛ مهندس امیر حمزه حیدریان مدیر کل اقتصاد و دارایی استان کرمانشاه؛ دکتر علیرضا رستمی تحلیل‌گر و فعال بازار سرمایه و دکتر سامان محمدی عضو هیأت علمی گروه حسابداری دانشگاه رازی برگزار شد.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری رازی پرس در ابتدای جلسه مهندس مجیدقیطولی؛ مدیر روابط عمومی دانشگاه رازی اظهار داشت: دانشگاه رازی با توجه به رسالت فرهنگی و آموزشی خود، برگزاری میزگردهای تخصصی ر ا با توجه به موضوعات روز در دستور کار خود قرار داده است. بورس در تمام دنیا دماسنج و تارنمای اقتصاد هر کشور است در واقع تأثیرات بخش واقعی اقتصاد، انعکاس خود را در بازار سرمایه نشان‌می‌دهد. همچنین جایگاه بازیگران بزرگ اقتصاد کشور در بورس می‌باشد؛ ازاین‌رو با توجه به اهمیت بازار سرمایه (بورس) و چالش‌های اخیری که خیل عظیمی از مردم سهام‌دار با آن مواجه شدند میزگردی تخصصی با همکاری تالار بورس منطقه کرمانشاه، اساتید و فعالان بازار سرمایه تدارک دیدیم.

روند بازار را در یک سال گذشته تشریح بفرمایید:

دکتر بهمن سرپرست تالار بورس منطقه کرمانشاه در پاسخ به این سوال گفت: این روزها به‌دلیل ریزش شاخص‌ها مسلماً نارضایتی‌هایی وجود دارد؛ ولی با بررسی روند کلی بازار به صورت ده ساله می‌بینیم بازار سرمایه نسبت به سایر بازارهای موازی در حالت میانگین، بازدهی بیشتری داشته است. حتی در شرایط کنونی هم که شاخص حدوداً یک ملیون و ۱۷۰ هزار واحد را دارد نسبت به سال گذشته شاهد رشدی ۱۳۰ تا ۱۴۰ درصدی هستیم؛ اما ریزشی که بخصوص در ۶ ماهه دوم سال اتفاق افتاد باعث ایجاد بدبینی مردم نسبت به بازار شد. می‌توان گفت بازار از اسفندماه ۱۳۹۸ روند رشد را شروع کرد و در تیر ماه از ۵۰۰ هزار واحد به یک ملیون و ۱۰۰ هزار واحد رسید. پس از آن از مرداد ماه شاهد کاهش شاخص شدیم و انتظار اصلاح را داشتیم؛ اما واقعیت این بود که بعضی از سرمایه‌ها به‌صورت حبابی رشد کرده بودند. گرچه عنوان می‌شد که از محل تجدید ارزیابی بوده ولی عملاً آورده‌ای وارد آن شرکت یا صنعت نمی‌شد. در این حالت پیش‌بینی می‌شد که در بازار ریزش داشته باشیم. تا آبان‌ماه ما به یک ملیون و ۵۰۰ هزار واحد رسیدیم و از آبان مجدد شاهد ریزش شاخص بودیم. در آذرماه به یک ملیون و ۱۰۰ هزار واحد هم رسید و تا یک ملیون و ۴۰۰ یا یک ملیون و ۵۰۰ هزار واحد هم روبه افزایش حرکت کردیم؛ اما مجدد با روند کاهشی شاخص روبه‌رو شدیم. همین حالا هم شاخص کل در حال رشد ۱۳۰ واحدی نسبت به سال گذشته است.گرچه باوجود طرح سیاست‌هایی که وجود دارد ما در ۲ ماه آینده انتظار رشد چشمگیری از بازار نداریم؛ اما امیدواریم در سال آینده این اتفاق برای بازار رخ دهد.

آیا دستکاری شاخص صحت دارد و ریزش شاخص‌ها به همین شدت ادامه پیدا می‌کند؟

دکتر بهمن در این خصوص ادامه داد: اینکه اعلام کنیم در بازار دستکاری صورت گرفته خیر؛ اما وقتی می‌شنویم وزیر اقتصاد اعلام می‌کند که ۵۰۰ هزار میلیارد تومان طی سال گذشته از بازار آورده داشته‌ایم بیانگر این است که این موضوع از اهداف دولت برای تأمین مالی آن بازار بوده است و این تأمین مالی را برای کسری بودجه انجام داده است. یکی از سیاست‌های دولت‌ها این است که انتظارات تورمی مردم را شناسایی کنند و با توجه به آن انتظارات رفتارها را شکل دهند. هرچند توقع ما از بازار سرمایه این است که بازاری باشد که دخالت دولت در آن به حداقل برسدکه با توجه به شرایط فعلی دور از ذهن است ولی باید تلاش کنیم به این مسیر بازگردیم.

دکتر علیرضا رستمی تحلیل‌گر و فعال بازار سرمایه گفت: با توجه به این قضیه که رقم مالیاتی که دولت از نوسان بازار دریافت می‌کند و نوسان بازار بدون در نظر گرفتن سود یا زیان آن برای دولت بهره بیشتری دارد موافق هستید؟ همچنین اگر تحریم‌ها به مرور برداشته شود که قطعا هم این اتفاق خواهد افتاد می‌توان امیدوار بود که دولت پس از بازپس‌گیری دارایی‌های خود از دولت‌های خارجی دخالت کمتری در بازار سرمایه داشته باشد ؟ 

دکتر بهمن در این خصوص گفت: در رابطه با قسمت اول سوال شما و بحث مالیات، وقتی که دولت بر فرض اعلام می‌کند ۵۰۰ میلیارد تومان در بازار از محل واگذاری سهام دولت به شرکت‌ها تأمین مالی داشته است؛ قاعدتا اگر دولت به منابع دیگری مثل فروش نفت دسترسی داشته باشد دیگر به دنبال تأمین کسری بودجه خود از محل فروش دارایی‌ها در بازار سرمایه نخواهد بود. طبق سیاست‌های کلی نظام، بالاخره دولت واگذاری‎هایی انجام می‌دهد و این هم جزئی از بندهایی است که در آن وارد می‌شود. شاید ورود دولت در این زمینه کم‌رنگ‌تر شود؛ اما به‌طور قطع نمی‌توان گفت که پس از آن نیز این رقم به صفر برسد.

به نظر شما اکنون در بازار سرمایه تحلیل بنیادی مناسب است یا تکنیکال؟

دکتر سامان محمدی عضو هیات علمی دانشگاه رازی در پاسخ به این سؤال توضیح داد: در مورد اینکه تحلیل تکنیکال بهتر است یا بنیادی باید گفت هر کدام در زمان مناسب خود می‌تواند جواب‌گو باشد. بیش از ۹۰ درصد افراد حقیقی که وارد بازار شدند بدون هیچ شناخت و تخصصی سرمایه‌های ضروری زندگی خود را وارد بازار کردند. در واقع نه تکنیکال بودند و نه بنیادی. در بازار یک اصطلاحی هست به نام خرید گله‌ای به این معنی که اگر در حال‌حاضر بی‌ارزش‌ترین کالا در بازار با کمبود مواجه شود تقاضا برای خرید همان کالا به‌شدت افزایش می‌یابد.

تحلیل بنیادی‌ها به این صورت است که ما سهامی را که از بازار خریداری می‌کنیم باید بدون دستکاری آن را در همان شرکت نگه داریم زیرا در طولانی‌مدت سودآور است. برای سرمایه‌گذاری بنیادی امید هست که بازار رشد داشته باشد، شاید تحریم‌ها برداشته شود؛ اما در حال حاضردر موقعیت حادی که قرار داریم بازار در ابهام است و در این شرایط تحلیل بنیادی هم جوابگو نیست. اما تحلیل تکنیکی روشی برای پیش‌بینی قیمت‌ها در بازار از طریق مطالعه وضعیت گذشته بازار است. در این تحلیل از طریق بررسی تغییرات و نوسان‌های قیمت‌ها و حجم معاملات و عرضه و تقاضا می‌توان وضعیت قیمت‌ها در آینده را پیش‌بینی کرد. این روش تحلیل در بازارهای خارجی، بازارهای بورس اوراق بهادار و بازار طلا و دیگر فلزات گران‌بها کاربرد گسترده‌ای دارد. تحلیلگران تکنیکال ارزش ذاتی اوراق بهادار را اندازه‌گیری نمی‌کنند، در عوض از نمودارها و ابزارهای دیگر برای شناسایی الگوهایی که می‌تواند فعالیت آتی سهم را پیش‌بینی کند، بهره می‌جویند.

 در کل وقتی که می‌بینیم در روز تولد بورس هم شاخص‌ها مثبت نمی‌شود به این نتیجه می‌رسیم که بازار از حد نرمال خود فاصله گرفته است و چه تحلیل تکنیکال و چه تحلیل بنیادی در این شرایط جوابگوی بازار نیست.

با توجه به فعالیت‌های شما در بازار سرمایه به‌عنوان تحلیل‌گر روند بازار را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟ 

دکتر رستمی اظهار داشت: متاسفانه بازار از اسفند ۹۸ به‌طور ناگهانی از ضریب نفوذ بالایی برخوردار شد. به‌طوریکه بسیاری از افرادی که هیچ تجربه‌‌ای  از بازار نداشتند در بازار نفوذ کردند. دلیل ورود چنین افرادی به بازار یکی تبلبغات و تریبون‌های رسمی بود و دیگری ترغیب مردم برای ورود به بازار به بهانه سهام عدالت. این موارد باعث تغییر شکل بازار در سال ۹۸ شد. به دلیل عدم آشنایی افراد با بازار سرمایه ما این جمله را از عموم مردم بسیار می‌شنیدیم که می‌خواهم بورس بخرم. همین عدم سواد مالی از بازار باعث شد بازار بورس تغییر چشمگیری داشته باشد. همچنین باعث شد بسیاری از موارد تحلیلی و بنیادی بازار از نظر تکنیکال زیر سوال برود. در تأیید صحبت‌های دکتر محمدی اضافه کنم که هیچ‌یک از افراد به حباب‌ها توجهی نداشتند و به نوعی یک دیدگاه سفته‌بازی مطرح بود که افراد اقدام به خرید و فروش پیاپی سهام خود کنند.

در ادامه دکتر رستمی بیان کرد: در مجموع بازار در شرایط فعلی تحلیل‌پذیر نیست و باید منتظر سیاست‌های دولت در این زمینه باشیم. سیاست‌های کلی دولت نیز بیشتر بحث بودجه است. لایحه بودجه‌ای که مطرح شده نسبت به سال ۹۹ برای سال ۱۴۰۰ بودجه عمومی دولت تقریباً ۳۶۶ هزار میلیار تومن افزایش داشته. تقریبا ۹۳۰ هزار میلیار تومن نسبت به سال ۹۹. درآمدهای دولت ۲۲ درصد افزایش پیدا کرده. چیزی در حدود ۶۰۰هزار میلیار تومن ما کسری بودجه داریم. این کسری بودجه ناخودآگاه باعث تورم خواهد شد که همیشه یکی از محرک‌های بورس همین بحث تورم است. متاسفانه یک واقعیت تلخ در کشور ما وجود دارد که تورم همیشه به نفع بورس است. از طرفی هم بحث چشم‌انداز با توجه به گشایش‌های احتمالی در بازار قطعا بحث تحریم‌ها و دور زدن آن‌ها کم‌رنگ‌تر خواهد شد. باعث می‌شود شرکت‌ها با هزینه کمتری بتوانند صادرات شان را انجام دهند از طرفی نیروی که وجود دارد بحث نرخ ارز است یعنی چشم‌انداز ها این گونه است که نرخ ارز کاهش پیدا کند . در حال حاضر می‌توان گفت که بیشتر بازار نزدیک به قیمت های ذاتی خودشان هستند و یا حتی گاها پایین تر زیرا در تمام بازار یکسری از سهم ها به دلیل بازیگرانی که دارند معمولاً حباب وار رفتار می‌کنند؛ اما بیشتر سهم های بازار نزدیک به قیمت های ذاتی و یا حتی پایین تر اند. به همین خاطر احتمالا اگر این بدنه احساسی بازار اخراج شوند و یا خود به خود به این نتیجه برسند که دیگر فروش توجیهی ندارد با گذشت زمان انتظار بازگشت بازار وجود دارد.

مجید قیطولی؛ مدیر روابط عمومی عنوان کرد: با توجه به تغییر لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومن خود تلفیق به بودجه دولت اضافه کرده است. آقای دژپسند از طرفی اعلام می‌کند که پانصد هزار میلیارد تومان از بازار سرمایه درآمد کسب کرده‌ایم؛ بنابراین پیش‌بینی برای سال ۱۴۰۰، هزار میلیارد تومان است از این رو  باید در نظر داشته باشیم که دولت هنوز چشم داشتی به بازار سرمایه دارد. شاید بازار سرمایه در یک مقطعی وارد یک روند فرسایشی اصلاح شده است. از آنجا که فرهنگ سازی خاصی برای افرادی که وارد بازار می شوند انجام نداده‌ایم، از نظر شما می‌توان گفت که در هر حال باید امیدوار باشیم پس از تصویب لایحه بودجه،  بازار خودش را بازبینی کند و وارد یک فرایند تجدید قوا در رشد شاخص برای امسال یا سال آینده شود؟

دکتر رستمی در پاسخ به این سوال گفت: کاملاً درست است از ۹۳۰ هزار میلیارد تومانی که در بودجه پیش بینی شده است  نزدیک ۲۹۸ هزار میلیارد تومان واگذاری دارایی مالی داشته باشیم بالاخره اگر شما یک عرضه کننده در بازار  باشید باید به اصطلاح تنور آن  بازار گرم باشد تا بتوانید دارایی خود را بفروشید.

قاعدتاً همینطور است  و دولت با توجه به قضیه سهام عدالت و ضریب نفوذی که مردم عامه در بورس پیدا کردند خواهان پویایی بازار سرمایه است. از طرفی دولت تمایلی ندارد که بازار بورس افزایش و یا ریزش چشمگیر داشته باشد. همچنین در در مورد بحث درآمدهای مالیاتی در همین سال ۹۹ تا دی‌ماه برخلاف سال‌های گذشته درآمد دولت از محل بازار بورس رقمی بالغ بر ۱۳ هزار میلیارد تومان بوده است.

دکتر رستمی در پایان صحبت های خود خواستار راه‌اندازی رشته‌های مرتبط با بازار بورس در دانشگاه‌ها شد.

دلایل نارضایتی مردم از بازار بورس چیست؟

دکتر بهمن در این خصوص اظهار داشت:  واقعیت این است که شاید رشد شارپی بورس در سال گذشته باعث ورود بیش از اندازه مردم به بازار سرمایه بود. طبق آمار، در سال گذشته نهایتا ۴ میلیون کد بورسی داشتیم که از این تعداد یک میلیون و دویست کد فعال وجود داشت؛ اما اکنون ۵۶ میلیون کد بورسی داریم که  بخش زیادی از این کدها به دلیل بحث سهام عدالت از سوی مردم دریافت شده است؛ اما رشد شارپی که از اول سال ۹۹ داشتیم باعث ورود ۵ الی ۶ میلیون سهامدار جدید در بازار سرمایه شد.  تالارهای بورسی در کنار مراکز آموزشی این وظیفه را دارند که جامعه را آگاه کنند و آموزش را به بخش بدنه های مختلف اجتماع بدهند. ما به نوبه خود به صورت هفتگی دوره های رایگان را در تالار بورس کرمانشاه برگزار می کنیم که قبل از کرونا به صورت حضوری و اکنون به صورت وبینار در حال آموزش به عموم مردم هستیم. یکی از دغدغه های من این است که دانشجویان اقتصاد و رشته‌های مالی با بازار سرمایه آشنایی داشته باشد. در این خصوص ما دست نیاز به سوی دانشگاه بلند کردیم؛ و همچنان منتظر اقدامی از سوی دانشگاه هستیم.  از آنجایی که معاملات استان کرمانشاه در ۱۰ ماه گذشته ۴۲ هزار میلیارد تومان یعنی چیزی حدود ۲ الی ۲/۵ درصد حجم معاملات کشور بوده است. هر سال معمولاً کرمانشاه در بازار سرمایه رتبه‌ای بین ۷الی ۱۲ قرار دارد. پس با وجود این آمار و ارقام ما موظفیم آموزش‌ها را به مخاطبان ارائه کنیم که متاسفانه در این خصوص خوب عمل نکردیم.

دکتر بهمن در ادامه گفت: طبق آمار اخیر در چهار ماه اول سال تعداد کدهای بورسیه فعال تا پایان سال ۹۸ حدود ۶۵ هزار کد بوده است اما از ابتدای سال ۹۹ این آمار به ۸۷۸ هزار کد فعال رسید. اگرچه بسیاری از این کد ها مربوط به سهام عدالت هستند اما در یک ماه گذشته ۲۵۴ هزار کد جدید صادر شد که حدود ۴۰۰ هزار کد مربوط به پنج ماه ابتدای سال ۹۹ بوده است. ازاین‌رو حدود دو هزار میلیارد تومان سرمایه جدید وارد استان کرمانشاه شد. این ورود حجم سرمایه در استان نشان می‌دهد که اگر مردم به صورت صحیح آموزش می‌دیدند باعث می‌شد سرمایه وارد استان کرمانشاه شود.

در این میان وظیفه ما این است که دوره های آموزشی و امکانات را در اختیار افراد قرار دهیم در این خصوص در بحث آموزش در سطح استان ۳۹ دفتر تالار اقتصادی شعبه و نمایندگی فعال در استان داریم که به صورت مستقیم و سه نفر در تالارها و کارگزاری ها در خصوص آموزش فعالیت می کند.

نهادهای رسمی تبلیغاتی حکومتی صدا و سیما است. تالار بورس منطقه کرمانشاه باید یک تفاهم‌نامه برای فرهنگ‌سازی مرکز استان با صدا و سیما به‌صورت هفتگی، ماهانه و یا روزانه منعقد کند که لااقل مخاطبین عام آموزش ببینند. به نظر شما چگونه ما می‌توانیم با همکاری دوستان در این امر سهیم باشیم؟

دکتر محمدی در این خصوص عنوان کرد: مردم باید جایی غیر از بورس و دانشگاه آموزش ببینندد چون عموم مردم رفت و آمدی به این دو مکان ندارند و هیچ کس از عموم مردم  پیگیر سایت دانشگاه  برای رصدکردن اطلاعات بورس در زمینه اوراق بهادار نمی‌شود. جایگاه اصلی که مردم بخواهند به آن رجوع کنند صدا و سیما است. پس باید  زمانی برای آنها درنظر بگیریم که بیشتر مردم فرصت برای استفاده از برنامه‌ها را داشته باشند.

یکی از اشکالاتی که در برنامه‎‌های آموزشی دیده شد این بود که آموزش‌ها حرفه‌ای بودند. گاها دیده می‌شد که کارشناس از نمودار چکشی صحبت می‌کرد. درحالیکه  اصطلاحاتی مانند: شارپ نمودار چکش راست و چپ و.. را عموم مردم متوجه  نمی‌شوند. یکی دیگر از اشکالات این بود که مشاهده کردیم که افرادی آگهی می‌زدند  با پرداخت ۲ ملیون تومان در یک ساعت بورس را یاد بگیرید. در صورتی که همه می‌دانیم امکان آموزش  بازار سرمایه (بورس) به طور کامل در ۲ ساعت امکان‌پذیر نست. دانشگاه می‌تواند در زمینه پله پله کمک کند .

دکتر بهمن ادامه داد: دانشگاه رازی حدود ۱۵ هزار دانشجو دارد. هر کدام از این افراد یک خانواده ۳ الی ۴ نفره دارند.  یعنی در دانشگاه یک بازار هدف ۶۰ هزار نفری داریم.  

علاوه‌براین دانشگاه رازی به‌عنوان دانشگاه مادر استان تحت عنوان ارتباط با جامعه رسالت‌ مهمی در ارتباط با جامعه دارد.

اگر بتوانیم از طریق دانشگاه ۵۰ درصد این آمار را آموزش دهیم و بدیهیات را بین مردم جابیندازیم قطعا عموم مردم بعدها علاقه‌مند می‌شوند که حرفه‌ای تر وارد بازار شوند و مباحث بنیادی و تکنیکال را بیاموزند. یکی از موضوعاتی که در پی آن هستیم این است که مردم در دوره‌های کوتاه و پر هزینه برای فراگیری بازار سرمایه شرکت نکنند. وقتی افراد متخصص در این زمینه به‌صورت رایگان اعلام آمادگی می‌کنند نیازی به هزینه نیست. ما وظیفه داریم از معامله‌گر ها، متخصص‌ها و اساتید دانشگاه  استفاده کنیم.

مجید قیطولی مدیر روابط عمومی دانشگاه در خصوص آموزش به عموم مردم بیان کرد: از آنجایی که رسالت دانشگاه رازی آموزش و فرهنگ‌سازی است ما آمادگی این را داریم که  برای هیأت علمی، کارمند و دانشجو  زمینه آموزش‌های لازم  در این زمینه را با همکاری تالار بورس فراهم کنیم.

در ادامه دکتر محمدی در خصوص تبلیغات اظهارکرد: منظور از تبلیغات این نیست که  افراد را به‌وسیله تبلیغات وارد بازار کنیم.  هدف این است که رفتارمالی را اصلاح کنیم. بعضی سهام‌ها نوسان دارند. باید بدانیم چه زمانی سقف و چه زمانی کف هستند. می‌توانیم در نزدیک سقف بفروشیم و در نزدیک کف بخریم. این نوسان‌گیری‌ها باعث می‌شود که ما بتوانیم روزانه ۱۰ درصد سود داشته باشیم.

از طرفی ما همیشه دنبال آسیب‌شناسی هستیم؛ اینکه چرا بورس در سال گذشته این روند را طی کرده است. باید بعد از بحران هم در پی حل مسائل برآییم. در حال حاضر شاهد ریزش بازار هستیم. کرونا تاثیر مثبتی در بازار بورس اوراق بهادار داشت. ارتباط مستقیم بین افزایش ابتلا به کرونا و شاخص بورس در یک سال اخیر مشاهده شد. با افزایش کرونا و خانه‌نشینی، افراد زمان خود را برای رصد کردن چارت‌ها و نمودارها صرف می‌کردند.

مهندس امیر حمزه حیدریان مدیر کل اقتصاد و دارایی استان کرمانشاه اظهار داشت: اگر با یک دید روان‌شناسی به بازار نگاه کنیم متوجه می‌شویم در این هجوم گسترده مردم به بازار بسیاری از عوامل دیگر هم سهیم بود. با کمی تأمل متوجه می‌شویم که عدم کارآفرینی باعث افزایش کد بورسی در استان کرمانشاه شد. در حال حاضر با ۵۰ میلیون تومان هیچ سرمایه‌گذاری  و کسب و کاری نمی‌شود انجام داد. دولت اگر مردم را به سمت بورس هدایت نمی‌کرد باید منتظر دلار باید ۱۰۰ هزار تومانی می‌شدیم؛ بنابراین با یک سیاست از پیش تعیین‌شده با تبلیغات گسترده اکثر مردم وارد بازار سرمایه شدند. در این میان متاسفانه عده بسیاری لیدر شدند و با راهنمایی‌های غیرحرفه‌ای باعث سوخت سرمایه دیگران شدند. بحث شیوع کرونا نیز  در افزایش ورود افراد به بازار سرمایه نقش داشت. مردم را خانه نشین کرد و وادار کرد که به سمت شبکه‌های مجازی بروند.

با توجه به تجربه‌های شخصی و بازار فعلی، سرمایه‌گذاری  در چه صنعتی برای سال آینده توجیه‌پذیر است؟

دکتر محمدی در پاسخ به این سوال گفت:  اینکه در کدام قسمت سرمایه‌گذاری کنیم بستگی به چند آیتم دارد چون در حال حاضر بازار در موقعیت ابهام قرار دارد. می‌توان پیش‌بینی کرد اگر تحریم‌ها برداشته شود و نرخ ارز ما تثبیت پیدا کند امید است پتروشیمی رشد خوبی داشته باشد. همچنین صنایع خودرو و فولاد هم می‌تواند در کانون دستوری قرار بگیرد. معمولا در بلند مدت این دو صنعت بازدهی خوبی داشتند.

نقش بازارگردان‌ها در بازار سرمایه چطور است؟

دکتر رستمی در این خصوص پاسخ داد: ما بازرگردان‌های مستقلی نداریم. یا دولتی هستند و یا شبه دولتی. اگر خیلی صریح و ساده بخواهیم صحبت کنیم. بازارگردان‌ها آنچه که باید انجام می‌دادند را انجام نداده‌اند. متأسفانه بازارگردان‌ها نوسان‌گیر شده‌اند. به این معنی که در جایی هجوم فروش زیاد است شروع به خرید می‌کنند  به محض اینکه بازار کمی شرایط بهتری دارد و قیمت‌ها بیشتر می‌شود شروع به فروش می‌کنند. در واقع نقش منفی بازارگردان‌ها خیلی پررنگ‌تر از نقش مثبت آنها بوده است. دلیل آن هم وجود ساختارهای حقوقی و اداری است که وجود دارد.

 توضیحی از بازار در یک ساله اخیر و چشم‌اندازی پیشرو بفرمایید.

آقای احمدی بیان کرد:  اگر بخواهیم فرآیند یک‌ساله بورس را با توجه به ریزش‌های اخیر و جذاب‌شدن قیمت‌ها از نظر تکنیکال بررسی کنیم می‌توان گفت شاخص‌ از ۹۵۰ تا یک میلیون تومان می‌تواند حمایت شود. در حال حاضر به دلیل اینکه بازار از لحاظ الیوتی موج c را نشان می دهد می‌توانیم سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلندمدت داشته باشیم.

 انتظار هست که بازار مثبت شود و روند کاهشی را ادامه ندهد؛ اما در حال حاضر فعلاً جای ریزش و اصلاح وجود دارد زیرا  تمام اساتید در زمانی که قیمت ها در  ۲۵۰۰ یا ۲۹۰۰ قرار داشت امیدوار بودند که بازار برگردد؛ اما متاسفانه این ریزش بزرگ اتفاق افتاد که می‌توان گفت از زمانی که بورس در ایران راه‌اندازی شده بی سابقه بوده است.

دکتر بهمن لطفا وضعیت تالار کرمانشاه را توضیح دهید و در خصوص درخواست سهامداران برای تأسیس کانون حقیقی آیا راهکاری مد نظر شما هست؟

تا آذر ماه ۳ استان کرمانشاه کردستان و ایلام را پوشش دادیم. در ارزیابی‌های مجددی که در فصل زمستان صورت گرفت استان لرستان هم به استان‌های تحت پوشش ما اضافه شد. در حال حاضر ۳۹ شعبه نمایندگی تالار اختصاصی از کارگزاری‌های مختلف در استان مشغول فعالیت هستند که ۶ مورد آنها در شهرستان‌های سنقر، سرپل‌ذهاب جوانرود و پاوه و دیگر مراکز  نیز در مرکز استان در حال فعالیت هستند.

در خصوص کارگزاری‌ها نیز اکنون در استان ایلام ۱۰ کارگزاری داریم که مربوط به خود ایلام و شهرستان‌های دیگر است. همچنین در استان کردستان ۱۴ کارگزاری داریم. ۹ کارگزاری نیز در لرستان مشغول فعالیت هستند.

همچنین در سطح استان سه شعبه به‌عنوان سبدگردان تأسیس شده است. در استان‌ها نیز کردستان، ایلام و لرستان هر کدام یک سبدگردان مشغول فعالیت هستند.

در خصوص تشکیل کانون‌ها، الزامات و شرایطی از طرف نهادهای بالاسری مثل سازمان بورس وجود دارد که باید مجوزهای مربوطه صادر شود.

 ذکر این نکته حائز اهمیت است که : برای بسیاری از افراد تالار بورس منطقه‌ای استان کرمانشاه را با سازمان بورس اشتباه می گیرند. در واقع تالار بورس استان کرمانشاه نماینده شرکت بورس اوراق بهادار است. نه شرکت فرابورس، نه شرکت سپرده گذاری، نه بورس کالا و نه بورس انرژی جزو تالار بورس نیستند. ما بر اساس اینکه در استان مرکزی برای پیگیری کارهای مربوط به آن وجود ندارد در مواردی تالار بورس این وظایف را بر عهده می‌گیرد.

 از آنجا که ارتباط ‌گیری با تهران توسط عموم مردم کار دشواری است در این زمینه از طرف شرکت‌های بورس چه کمکی می‌توان برای مردم انجام داد؟

دکتر بهمن: افراد اگر طبق دستورالعمل‌ها بخواهند هر اقدامی را انجام دهند تمام پیگیری‌ها را انجام می‌دهیم و حلقه واسطه بین آنها و تالار بورس می‌شویم.

آقای دکتر رستمی و دکتر احمدی شما حاضر هستید که کانون سهامداران حقیقی استان کرمانشاه را شروع کنید؟

آقای احمدی تحلیل‌گر و فعال بازار سرمایه گفت: این موضوع یک حلقه مفقوده است یعنی سهامداران جزء تنها بازیگران مظلومی در بازار هستند که هیچ تریبون و هیچ صنفی ندارند و معمولاً بازنده بازی هستند با این حال در حد وسع و توان در خدمت هستیم.

با توجه به کسری بودجه دولت در سال جاری و سال آتی نظر شما در خصوص این کسری با توجه به بازار سرمایه چیست آیا دوباره بازار کشش دارد این کسری بودجه تنگ شود؟ در این خصوص اگر صحبتی دارید بفرمایید.

مهندس حیدریان در این خصوص بیان کرد: بحث کسری بودجه از چالش‌هایی است که همیشه با آن مواجه هستیم. قطعا وقتی دولت با کسری بودجه مواجه است پیامد منفی آن را  از لحاظ آثار تورمی برجامعه پیش‌بینی کرده است. دولتی که کسری بودجه آن به حداقل ممکن برسد و سیاست‌‌ها به‌گونه‌ای نزدیک به اهداف مورد نظر باشد دراین‌صورت با کمترین اثر تورمی مواجه است. همین استقراضی که دولت از بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه دارد از نظر اقتصادی بزرگترین ضربه برای دولت است. در واقع بخشی از افزایش قیمت‌ها مربوط به این است که دولت‌‌ها برای استقراض متوسل به بانک مرکزی می‌شوند.

در مورد بازار سرمایه هم که بحثی تخصصی است این نقطه مدنظر است که اقتصاد ما باید از بانک محور بودن خارج شود.

بازار سرمایه مأمنی خوب و مناسب در کنار سیستم بانکداری است که می تواند اقتصاد را تقویت کند و به نوعی سرمایه‌های خرد  مردم را  با یک ضریب اطمینان جمع کند نه اینکه یک روند سینوسی داشته باشد. با مثبت و منفی شدن شیب بازار فلسفه تکیه اقتصاد و بازار سرمایه با چالش اساسی مواجه می شود.

با توجه به زیرساخت‌های بازار سرمایه در ایران آیا امکان این وجود دارد که ما به بازار بین‌المللی بپیوندیم؟

دکتر محمدی در پاسخ به این سوال گفت:  همیشه قرار نیست ما یک بازاربورس طبیعی داشته باشیم اینکه از بانکداری‌ها خارج شویم و یا شرکت‌ها را از حالت نهادی خارج کنیم و به دست سرمایه گذاری‌های خرد بسپاریم. کشوری مثل ژاپن بر اساس بازار سرمایه رشد نکرد بلکه بر اساس برنامه‌ریزی صنعتی که توسط نهادهای دولتی آن اداره می‌شود به این مرحله رسیده است؛اما می‌توان گفت بازار ما در شرایطی که عدم تقارن اطلاعاتی پایین بیاید، شرایط شفافیت اطلاعات بالا باشد و نیز دولت دستور ندهد و نخواهد کسری خود را از بازار تأمین کند ما از نظر زیرساختی بازار خوبی داریم و می‌توانیم برای عرضه‌آوری و ورود سرمایه‌های بین‌المللی اقدام کنیم.

آقای دکتر رستمی توصیه سیاسی شما به مردم در جهت فعالیت در بازار سرمایه چیست؟

بهتر است مردم قبل از ورود به بازار در رابطه با آشنایی با بازار سرمایه هزینه کنند و با اطلاع  و تخصصی کافی وارد بازار شوند. همچنین صبور باشند و به بازار دید بلندمدتی داشته باشند. مسأله دیگر اینکه مردم طمع نداشته باشند. سرمایه‌ای را که وارد بازار می‌کنند نسبت به سودی که می‌خواهند به دست بیاورند برنامه‌ریزی کنند و زمانی که به حد نصاب رسید اصل سرمایه را خارج کند.

آقای احمدی پیش بینی شما برای سال آینده در بازار سرمایه چیست؟

احتمال نوسان وجود دارد و  به طور قطع نمی‌توان مطمئن بود که قیمت‌ها به حالت اولیه باز می‌گردد؛ اما اگر دولت در این زمینه با متخلفین برخورد کند و به وعده‌های خود عمل کند و همچنین دخالت خود را کمتر کند و اجازه دهد که بازار روند طبیعی خود را طی کند می‌توان امیدوار بود. بازار در این زمینه نیازمند حمایت دولت و بازارگردان‌ها است.

در مورد فرآیند واگذاری سهام عدالت در استان توضیح دهید.

مهندس حیدریان در این خصوص بیان نمود: به جرأت می‌توان گفت که شرکت سرمایه‌گذاری سهام عدالت بزرگ‌ترین شرکت مالی در استان خواهد شد. چون حدود ۷۰۰ هزار نفر سهامدار خرد دارد. آنچه که به‌عنوان سرمایه اسمی در اساسنامه شرکت تنظیم شده چیزی حدود ۸ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان است. ۶۰ درصد این ۷۰۰ هزار نفر در سامانه سجام ثبت نام کردند. خود سازمان بورس اوراق بهادار تهران برای تعیین هیأت مدیره، متولی و ناظر این شرکت است. تا به امروز ۴۳ نفر برای هیأت مدیره کاندید شدند. مدیران این مجموعه ترجیحا باید افرادی باشند که با مفهوم سهام و سهامداری آشنایی داشته باشند یا حداقل رزومه مدیریتی قوی داشته باشد.

از طرفی تاسیس این شرکت به غیر از مسائل مالی می‌تواند به اشتغال استان کمک کند. کاهش نرخ ۲/۱۲ درصدی نرخ بیکاری استان طبق آمار پاییز ۹۹ خبر خوبی برای استان بوده است؛ بنابراین تاسیس این شرکت می تواند فرصت خوبی برای اشتغال استان باشد.