چهارشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۲

در گفت‌‌وگویی با حجت‌الاسلام و المسلمین جواد افشار نجفی مطرح شد؛

نقش‌های اجتماعی تعیین‌کننده گستره اخلاق در حریم دانشگاه است

بهره‌مندی از بخش‌های مختلف جامعه از ملزومات یک کار فرهنگی خوب در جامعه است.حضور فعال افراد در عرصه‌های مرتبط با مصالح جامعه و دوری از بی‌تفاوتی نسبت به مصالح اجتماعی و عدم فردگرایی در خصوص رسیدن به منافع یک اجتماع است.

 

حجت‌الاسلام و المسلمین جواد افشار نجفی در گفت‌وگو با رازی پرس، در خصوص گستره اخلاق در دانشگاه و دانشگاهیان در ابعاد مختلف آن اظهار داشت: فرهنگ یک جامعه برگرفته از آداب و سنت‌های آن جامعه است. این آداب و سنت‌ها برگرفته از رفتار عملی افراد بالادست آن جامعه می‌باشد. دانشگاهیان بخش عمده‌ای از این افراد بالادستی به حساب می‌آیند که البته این نقش در واقع پس از بروز و ظهور دانشگاه‌ها شکل‌گرفت. نگاه جامعه به عملکرد یک فرد دانشگاهی، اعم از اینکه این فرد کارمند، مدیر، استاد و یا حتی دانشجوی دانشگاه باشد نگاهی اثرپذیر و عبرت‌آموز و اثرگذار است.

    اگر دانشگاهی‌ها اخلاق‌مداری را رعایت نکنند یا در مورد بی‌اخلاقی‌ها یا بداخلاقی‌ها در حریم دانشگاه یا جامعه، سکوت کنند اولین اتفاقی که پیش می‌آید این است که حرمت‌هایی که در اجتماع برایشان وجود دارد شکسته می‌شود. آسیب دومی که به وجود می‌آید این است که متاسفانه این نوع بی‌تفاوتی‌ها در جامعه هم سرایت می‌کند و کوتاهی نخبگان و فرهیختگان یک جامعه به یک کوتاهی اجتماعی تبدیل می‌شود و می‌تواند مشکل‌ساز باشد.

ازاین‌رو نقش دانشگاهیان در فرهنگ‌سازی به‌خصوص در بخش اخلاق یک جامعه، نقشی بی‌بدیل است.

 

 در ادامه حجت‌الاسلام و المسلمین جواد افشار نجفی در خصوص «گستره اخلاق در حریم دانشگاه» گفت: من فکر می‌کنم تعیین این گستره به تناسب نقش‌هایی می‌تواند باشد که افراد دانشگاهی در دانشگاه دارند و این جریان هیچ ارتباطی به دین و دینداری افراد ندارد. اگر چه انتظار از دین‌داران این است که در مباحث اخلاقی جلودار باشند و پیشرفتهتر از دیگران عمل کنند چرا که ما از پیامبر رحمت شنیده‌ایم که می‌فرمایند: «إنّی بعثتُ لأتمم مَکارمَ الاخلاق» من مبعوث شدم اخلاق‌های برتر را کامل نمایم. پس با این نگاه دین‌داران باید اخلاقی‌تر بوده و از رفتارهای گران‌مایه‌تری برخوردار باشند. اینک صرف نظر از دین و دین‌داری، نقش‌های اجتماعی افراد در درون دانشگاه تعیین‌کننده «گستره اخلاق در حریم دانشگاه» هستند. من فکر می‌کنم اخلاق حرفه‌ای‌سازمانی، اخلاق حرفه‌ای مدیران، معلمان و اساتید، همچنین دانشجویان و دانش‌آموزان، قانون‌مداری، پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی به تناسب محیط دانشگاه و نیز وظایف اخلاقی که انسان‌های آگاه نسبت به انسان‌های ناآگاه برعهده دارند همه در گستره اخلاق دانشگاهیان قرار می‌گیرند.

وی افزود: حضرت امام  خمینی(رحمه الله علیه ) فرمودند: دانشگاه، کارخانه آدم‌سازی است. در جایی خواندم که در جنگ‌های جهانی آنچه دیده می‌شد تکنولوژی‌ها و مهارت‌های علمی‌ای بود که بشر را به جان بشر انداخته بود و آنچه که دیده نمی‌شد انسانیت بود. وجود مباحث فرهنگی به شرط سلامت در برنامه‌ریزی و ارائه آن، وظیفه انسان‌سازی را در جامعه بر عهده دارد و امری گریزناپذیر است.

 

حجت‌الاسلام و المسلمین جواد افشار نجفی در پاسخ به این سوال که ملزومات و ویژگی‌های کار فرهنگی در دانشگاه چیست؟ گفت: شناخت نیاز واقعی فرهنگی، پرهیز از ورود به عرصه‌های غیرضروری، داشتن یک تیم خوب برنامه‌ریزی‌شده و نیز ایجاد انگیزه درست برای بهره‌مندی از بخش‌های مختلف جامعه از ملزومات یک کار فرهنگی خوب است.

 

 ایشان در رابطه با شاخصه‌های مسئولیت‌پذیری در دانشگاه گفت: مسئولیت‌پذیری وقتی شکل می‌گیرد که فرد به این باور رسیده باشد که او بخشی از جامعه است و نسبت به ارتقا و پیشرفت آن جامعه وظایفی برعهده دارد. نشانه این باور، حضور فعال افراد در عرصه‌های مرتبط با مصالح آن جامعه و دوری از بی‌تفاوتی نسبت به مصالح اجتماعی و عدم فردگرایی در خصوص رسیدن به منافع است.

به عنوان مثال اگر مدیری از سِمَت مدیریتش برای بهره‌وری شخصی خود و صرفا برای انجام دادن وظیفه اداری استفاده کند و نه خدمت به دیگران و در جهت پیشرفت کل جامعه این مدیر را دیگر نمی‌توان مدیری مسئولیت‌پذیر دانست.

 

 در پایان، حجت‌الاسلام و المسلمین جواد افشار نجفی در رابطه با شاخص‌های اخلاق‌مداری، مسوولیت‌پذیری و فرهنگ در دانشگاه گفت: مهم‌ترین موضوعی که به ذهن بنده می‌رسد حضور فعال و علمی در عرصه‌های گوناگون اجتماعی اعم از دانشگاه و استان و نیز شناخت دقیق مشکلات و راه‌کارهای علمی آنها و عرضه‌داشتن آن به جوامع تأثیرگذار است. شاید این گونه به نظر برسد که وضعیت امروزی جامعه متاسفانه به دنبال بهرمندی از نظرات کارشناسانه و عالمانه نخبگان نیستند، اما واقعیت اینجاست که دانشگاه آن‌قدر از اجتماع و دغدغه‌های آن فاصله گرفته که جای خالی دانشمندان در عرصه های مختلف را دیگران گرفته است که یا تجربه و صلاحیت لازم را نداشته‌ و یا به دنبال سوء استفاده‌هایی از آن مناصب بوده‌اند. متاسفانه به نبود نگاه نخبگانی در حل مشکلات عادت کرده‌ایم.

 

کد خبر : 31152

نظرتان را درباره این مطلب بنویسید !

ارسال دیدگاه
جدیدcaptcha