رازی پرس گزارش میدهد؛
حکایت الگووارههای منطقه اورامانات/ «درآمدی بر معماری بومی هورامان» منتشر شد
به گزارش پایگاه خبری رازی پرس، منطقه اورامانات که استانهای کردستان، کرمانشاه و حتی بخشی از اقلیم کردستان عراق را در برمیگیرد با دارا بودن معماری پله کانی، آب و هوای مطبوع، آداب و رسوم سنتی، پوشش خاص، صنایع دستی و غذاهای محلی خود دارای جاذبههای گردشگری متنوعی میباشد که همواره مورد توجه گردشگران بسیاری قرار گرفته است. با توجه به این ظرفیتهای غنی و پتانسیلهایی که باعث شد این منطقه از طرف سازمان یونسکو به ثبت جهانی برسد، استاد گروه معماری دانشگاه رازی با همکاری 2 تن دیگر با هدف ارائه و نشاندادن ظرفیتهای منطقه اورامانات، اقدام به تالیف کتابی با عنوان «درآمدی بر معماری بومی هورامان» نمودند.
این کتاب با نویسندگی هادی عبادی؛ عضو هیأت علمی دانشگاه رازی، عزیز مصطفایی دانشجوی دکتری مردمشناسی دانشگاه تهران و کارشناس مردمشناسی پایگاه جهانی اورامانات و پوریا خالدی؛ کارشناس ارشد معماری دانشگاه رازی در چهار فصل و 210 صفحه نوشته شدە است. این کتاب منبعی غنی برای اطلاع از مناطق گردشگری، آشنایی با نوع معماری روستاها و نیز مردمشناسی میباشد.
در این راستا به گفتوگویی با نویسندگان کتاب پرداختیم:
در ابتدا دکتر هادی عبادی اظهار داشت: کتاب «درآمدی بر معماری هورامان» بهعنوان اولین منبع مستند معماری این منطقه است که کار گردآوری و تالیف آن توسط نویسندگان ۳۰ ماه به طول انجامید. سرفصل این کتاب منطبق با سرفصل ابلاغی وزارت عتف در مورد معماری بومی میباشد که میتواند در تدریس این واحد در دانشکدههای معماری و آگاهیبخشی دانشجویان کمک شایانی نماید.
دکتر عبادی در رابطه با نگاه معمارانه و مردمشناسی مطرحشده در کتاب گفت: این کتاب در مورد چگونگی تعامل انسان با طبیعت در ساخت بنا و سازگاری مصالح با بافت منطقه کنکاش مینماید. بهطوریکه اصول معماری بومآورد، روش ساخت بنا، تاثیر متقابل مردم و فرهنگ بر معماری بومی مورد بررسی قرار گرفته است. در این کتاب از عنصر سنگ بهعنوان نماد و مصالح مقدس در ساخت و ابنیه یاد میشود.
در ادامه دکتر عبادی خاطرنشان کرد: همچنین کتاب سعی دارد تا تاثیر معماری بومی بر حفظ وحدت قومی و فرهنگی- تاریخی این منطقه را به نمایش بگذارد. همچنین تلفیق بافت باغ و تاثیر آن بر معیشت مردمان این سرزمین از دیگر مواردی است که در این اثر مورد بررسی قرار گرفته است.
پوریا خالدی نویسنده دیگر کتاب ضمن بیان ویژگیهای جغرافیایی منطقه اورامانات در رابطه با نحوه نگارش کتاب توضیح داد: با توجه به گستردگی منطقه اورامانات امکان گردآوری تمام اطلاعات مناطق وجود نداشت، اما با نگاه کلی تا حدودی اطلاعات کاملی از این منطقه را در این کتاب قرار دادیم و با دیدی مردمشناسی و معمارانه اطلاعات معماری روستاها و مناطق مختلف منطقه را جمعآوری کردیم. این کتاب برای اولین بار در موضوع معماری بومی در دانشگاه رازی به چاپ رسید. امیدواریم که این کتاب قدمی بر سایر پژوهشهایی باشد که در این منطقه بکر میتوان انجام داد.
پوریا خالدی در توضیح مطالب هر فصل از کتاب گفت: این کتاب در چهار فصل گردآوری شده. در فصل اول کتاب با عنوان معماری بومآور به برسی روستاها، تعاریف آنها و مباحث مربوط به معماری پرداخته شده است. در بخش دوم معماری بومی و نظرات معماران داخلی و خارجی را مورد بررسی قرار دادیم. در فصل سوم، اصول ساخت بنا در منطقه اورامانات را مورد بررسی قرار دادیم و به معرفی بناهای شاخص پرداختیم. در فصل پایانی نیز الگووارههای معماری منطقه اورامانات مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در پایان پوریا خالدی به معماری بومگرا و کارکردگرای اورامانات اشاره کرد و گفت: تمامی مصالح مصرفی برای ساخت ساختمانها در همان منطقه تهیه شده. یکدست بودن معماری ساختمانها از ویژگیهای قابل توجه در این منطقه است؛ بهطوریکه تصور میشود مثلا همه پنجرهها توسط یک نجار ساخته شده؛ اما تفاوتهایی نیز به دلیل شرایط جغرافیایی در بخشهای مختلف وجود دارد. برای مثال در یک منطقه از خاک بیشتر استفاده شده، در منطفهای از چوب و در منطقهای دیگر سنگ بیشترین کاربرد را در ساخت یک ساختمان داشته است. نکته جالب در معماری این منطقه این است که حتی بانوان نیز در ساخت بنا مشارکت داشتند و نازککاریهای هر ساختمان را بانوان برعهده داشتند.
در ادامه گفتوگو آقای عزیز مصطفایی؛ دانشجوی دکتری مردمشناسی دانشگاه تهران و کارشناس مردمشناسی پایگاه جهانی اورامانات اظهار داشت: در این کتاب فرهنگ، آداب و رسوم و راهحلهای سنتی مردم اورامان در معماری بررسی شدهاست. این کتاب با رویکردی مردم شناختی سعی دارد مبانی نظری مرتبط با معماری بومآورد، اصول ساخت بنا، الگوارههای معماری، نقش معماری در معیشت مردمان اورامان، شگردهای سنتی ساخت بنا، سیستم آبیاری باغات اورامان و سیستم آسیابهای اورامان را مورد بررسی قرار دهد.
وی افزود: معماری اورامانات مقولهای چند ساحتی است که حاصل کنش عوامل مختلف میباشد و عامل فرهنگ در ایجاد و شکل دادن به آن تاثیر فراوانی داشته است. کتاب معماری بومی اورامانات اولین اثر در مقوله معماری این منظر فرهنگی جهانی ارزشمند است.
مصطفایی در پایان تاکید کرد: رویکرد نوشتاری این کتاب میتواند برای دانشجویان و مهندسان معمار بهصورت تخصصی و همچنین سایر اقشار جامعه که علاقمند به بررسی فرهنگ و شیوه زندگی این منطقه هستند مفید واقع شود و مولفین امیدوارند مقدمه برای پژوهشهای دیگر باشد.
نظرتان را درباره این مطلب بنویسید !
ارسال دیدگاه