در گفتگو با دکتر هوشنگ قمرنیا استاد تمام گروه مهندسی آب دانشگاه رازی مطرح شد؛
بررسی وضعیت غیر قابل تصور و باور نکردنی تلفات آب ناشی از هدر رفت و ضایعات محصولات کشاورزی در کشور
دکتر هوشنگ قمرنیا استاد تمام گروه مهندسی آب دانشگاه رازی مسائل مربوط به تلفات تقریبی آب ناشی از هدررفت محصولات کشاورزی از کاشت تا مصرف در کشور را مورد بررسی قرار داد و در این خصوص گفت:
در کشور ما بر اساس آمار منتشر شده، سالیانه در حدود 127 میلیون تن انواع مختلف محصولات کشاورزی تولید می‌گردد.
همچنین از این میزان تولید محصولات کشاورزی در حدود 35 الی 40 در صد در مراحل مختلفی نظیر برداشت، حمل، انبارداری و مصرف نابود و دورریزمی‌گردد که تقریباً معادل 52 میلیون تُن از محصولات تولیدی می‌باشد.
بر اساس گزارش سازمان خواروبار جهانی (فائو) و تحقیقات داخلی به‌عمل آمده در کشور ما، آبی معادل 11 میلیارد متر مکعب در سال از طریق ضایعات محصولات کشاورزی تلف می‌شود.
میزان تلفات محصولات کشاورزی می‌تواند تامین کننده غذای سالیانه در حدود 15 میلیون نفر را پوشش دهد.
متاسفانه در بین ما ایرانیان پخت بیش از حد غذا و اسراف در شرایط مختلف یک ارزش و افتخار محسوب می‌شود که فرهنگی غلط و اشتباه محض است .
آب تلف شده ناشی از ضایعات و دور ریز محصولات کشاورزی در کشور معادل 20% از حجم تقریبی تمام سدهای کشور می‌باشد.
همچنین این حجم آب معادل حجم آب شرب مورد نیاز کل جمعیت 85 میلیونی کشور در سال است.
آقای دکتر در ابتدا لطفا در رابطه با اهمیت موضوع توضیحاتی ارائه فرمایید:
همچنانکه بارها در طی مصاحبه های مختلف به آن اشاره نموده ایم، کشور ما ایران فلاتی است با اقلیم غالب خشک و نیمه خشک با بارندگی کم و توزیع نامناسب . ضمنا منابع آب سطحی و زیر زمینی کشور محدود است . همچنین در طی سالیان مختلف توسعه کشاورزی بر اساس پتانسیلهای واقعی آب و خاک کشور برنامه ریزی نشده و شعار اشتباه خودکفائی مسئولان در زمینه های مختلف با وجود کمبود و محدود پتانسیلهای آبی کشور همچنان ادامه دارد. از طرفی اطلاع کافی از میزان آب مصرفی مورد نیاز جهت تولید کلیه محصولات جهت اقدامات مدیریتی امری ضروری است. از مسائل مهم دیگر اینکه باید مورد توجه مردم و مدیران و برنامه ریزان کشوری قرار گیرد همین موضوع و چالش تلفات تقریبی آب ناشی از هدر رفت محصولات کشاورزی از کاشت تا مصرف در کشور است که کمتر مورد توجه واقع گردیده و هیچ نهادی پاسخگوی این هدر رفت سرمایه ملی نیست.
لطفا در رابطه با میزان تلفات ذکر شده توضیحات بیشتری ارائه فرمایید:
در کشور ما بر اساس آمار منتشر شده سالیانه در حدود 127 میلیون تن انواع مختلف محصولات کشاورزی تولید می‌گردد.
همچنین بر اساس تحقیقات بعمل آمده، از این میزان تولید محصولات کشاورزی در حدود 35 الی 40 در صد در مراحل مختلفی نظیر برداشت، حمل، انبار داری و مصرف نابود و دورریزمی‌گردد که تقریبا معادل 52 میلیون تن از محصولات تولیدی می‌باشد. لازم است یاد آوری نمایم که این مقدار برای (27 کشور عضو اتحادیه اروپا جمعا معادل 90 میلیون تن گزارش شده است). بر اساس گزارش سازمان خواروبار جهانی(فائو) و تحقیقات انجام شده در داخل در کشور ما آبی معادل 11 میلیارد متر مکعب در سال از طریق ضایعات محصولات کشاورزی تلف می‌شود. کشاورز و همکاران (1395) و عطاران و دهنوی (1399) در طی تحقیقات خود بر روی 15 محصول استراتژیک تولیدی، تلفات آب ناشی از ضایعات محصولات کشاورزی در کشور را به ترتیب رقومی معادل 9/3 و 11 میلیارد متر مکعب در سال اعلام نموده اند. میزان تلفات محصولات کشاورزی می‌تواند تامین‌کنندۀ غذای سالیانه در حدود 15 میلیون نفر را پوشش دهد. آب تلف‌شدۀ ناشی از ضایعات و دورریز محصولات کشاورزی در کشور معادل 20% از حجم تقریبی تمام سدهای کشور می‌باشد. همچنین این حجم آب، معادل حجم آب شرب مورد نیاز کل جمعیت 85 میلیونی کشور در سال است.
